Etik İlkeler

Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC) Dergisi yazarlar, hakemler ve editörler için rehber niteliğinde hazırlanmış olan Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi (ICMJE) ve Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) kriterlerini esas almaktadır.

Yazarın Etik Sorumlulukları

Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC)’ne çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

  • Yazarlar tarafından gönderilen çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmalardan yararlanmaları durumunda, eksiksiz ve doğru alıntılar yapmaları veya açıkça belirtilmiş alıntılar içermeleri gerekmektedir.
  • Çalışmanın oluşumunda içeriğe entelektüel açıdan katkısı olmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
  • Varsa, yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmalarda, çalışmaların çıkar çatışması oluşturabilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
  • Değerlendirme süreçlerinde yazar(lar)dan makalesine ilişkin veri çıktıları talep edilebilir ve böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri Yayın Kurulu’na sunmaya hazır olmalıdır. Yazarların, yayınlanmış bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamaları gerekmektedir.
  • Yazar(lar), kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere veya üzerinde deney yapılan deneklerin rızasına sahip olduklarını gösteren belgelere sahip olmalıdır.
  • Yazar(lar)ın erken değerlendirme aşamasında makalesi ile ilgili bir yanlış ya da yanlış fark etmesi durumunda, dergi editörünü bilgilendirmesi ve revizyon ya da geri çekme süreçlerinde kendisiyle işbirliği yapması gerekmektedir.
  • Yazarlar çalışmalarını birden fazla derginin başvuru sürecinde tutamazlar. Her başvuru, bir önceki başvuru sürecinin tamamlanmasını takiben yapılabilir.
  • Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarında değişiklik talep edilemez (örn. yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkarma).

Editörün Etik Görev ve Sorumlulukları

Editörün, Committee on Publication Ethics (COPE) (https://publicationethics.org/) tarafından yayınlanan 'COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors' (https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf) ve 'COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors' (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf) kitaplarında yer alan ve aşağıda listelenen etik sorumluluklara uyması gerekmektedir.

Editör, dergide yayınlanan tüm makalelerden sorumludur. Editörün etik görev ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

Genel Sorumluluklar

  • Editörün derginin niteliğinin artırılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunmak için çaba harcaması gerekmektedir.
  • Editörün, yazarların ifade özgürlüğünü desteklemesi gerekmektedir.

Okuyucularla İlişkiler

  • Editör, dergide hakem değerlendirmesinin gerekli olmadığı kısımların (editöre mektuplar, davetli yazılar, konferans duyuruları vb.) açıkça belirtildiğinden emin olmalıdır.
  • Editör, dergide yayınlanan makalelerin dergi okuyucularının bilgi ve becerileriyle uyumlu olması için çaba harcaması gerekir.

Hakemlerle İlişkiler

  • Editör, hakemlerden bilgi ve uzmanlıklarına uygun makaleleri değerlendirmelerini talep etmelidir. Bu sayede makalelerin alanında uzman kişiler tarafından uygun şekilde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.
  • Editör, hakemlerden bir makaleyi değerlendirmeden önce herhangi bir çıkar çatışması olmadığını belirtmelerini talep etmekle yükümlüdür.
  • Editör, hakem değerlendirme süreci ve hakemden beklenenler hakkında hakemlere gerekli tüm bilgileri sağlamakla yükümlüdür.
  • Editör, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı kör bir şekilde devam etmesini sağlamalı ve hakemleri yazarlara veya yazarları hakemlere ifşa etmemelidir.
  • Editör, hakemleri zamanlama ve performanslarına göre değerlendirmelidir.
  • Editör, hakemlerle ilgili bir veri tabanı oluşturmalı ve bu veri tabanını hakemlerin performansına göre güncellemelidir.
  • Editör, kaba ve niteliksiz yorumlarda bulunan veya geç yanıt veren hakemleri hakem listesinden çıkarmalıdır.
  • Editör, hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakem listesini sürekli yenilemeli ve genişletmelidir.

Yazarlar ile İlişkiler

  • Editör, yazarlardan beklenenlerle ilgili olarak yayın ve yazım kurallarını ve örnek şablonu sürekli güncellemelidir.
  • Editör, dergiye gönderilen makaleleri derginin yazım kuralları, çalışmanın önemi ve özgünlüğü açısından değerlendirmeli, makaleyi ilk gönderim aşamasında reddetmeye karar verirse bunun gerekçesini açık ve tarafsız bir şekilde yazarlara iletmelidir. Bu süreçte, makalenin dilbilgisi, noktalama ve/veya üslup ve biçime (kenar boşlukları, uygun alıntı vb.) göre revize edilmesi gerektiğine karar verilirse, yazarların bu konuda bilgilendirilmesi ve gerekli düzeltmeleri yapmaları için kendilerine zaman tanınması gerekir.
  • Makaleler, yayın tarihlerinin gönderilmesi ve kabul edilmesini içermelidir.
  • Yazarlar makalelerinin durumu ile ilgili bir bilgi talebi olduğunda, bu durum hakkında çift taraflı kör hakemlik sürecini aksatmayacak şekilde bilgi almalıdır.

Editörler Kurulu ile İlişkiler

  • Editör, yayın ve yazım kurallarını Editörler Kurulu’nun yeni üyelerine iletmeli ve kendilerinden beklenenleri açıklamalıdır.
  • Editör, yayın ve yazım kurallarının en güncel halini Editörler Kurulu üyelerine iletmelidir.
  • Editör, Editörler Kurulu üyelerini değerlendirmeli ve derginin gelişimine aktif katılım gösterecek editörleri Kurul’a seçmelidir.
  • Editör, Editörler Kurulu üyelerini aşağıda sıralanan rol ve sorumlulukları ile ilgili olarak bilgilendirmelidir.

- Derginin gelişimini desteklemek

- İstenildiğinde uzmanlık alanları ile ilgili incelemeler yazmak

- Yayın ve yazım kurallarının gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi

- Dergi yönetiminde gerekli sorumlulukların yerine getirilmesi

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Tüm çalışmaların "Çift Taraflı Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç, yayının objektif ve bağımsız olarak değerlendirilmesi ile güven sağlar. Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC) Dergisi için değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi üzerinden aktarılır. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinlere ilişkin hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir.

Bu bağlamda, Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC) Dergisi için çalışmaları değerlendiren hakemlerin aşağıdaki sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

  • Sadece uzmanlık alanları ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmelidirler.
  • Değerlendirmeleri tarafsızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır.
  • Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduklarını düşünürlerse çalışmayı incelemeyi reddederek dergi editörünü bilgilendirmelidirler.
  • Gizlilik ilkesi gereği, inceledikleri çalışmaları inceleme sürecinden sonra imha etmelidirler. İnceledikleri çalışmaların sadece son versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilirler.
  • Değerlendirmeyi objektif bir şekilde ve sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdırlar. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasi inançlar ve ticari kaygıların inceleme sürecini etkilemesine izin verilmemelidir.
  • İncelemeyi yapıcı ve kibar bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, suçlama veya hakaret içeren kişisel aşağılayıcı yorumlar içermemelidir.
  • Hakemlik yapmayı kabul ettikleri çalışmanın incelemesini zamanında ve yukarıda sıralanan etik sorumlulukları esas alarak tamamlamalıdırlar.

Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC) Dergisinde çalışmalar birbirinden habersiz en az iki hakeme gönderilir.

Yazar tarafından gönderilen çalışma dosyasındaki yazar(lar) ile ilgili tanımlayıcı bilgiler çıkarılıp yalnızca kapak sayfasında yer verilerek sisteme yüklenir.

Bu bilgiler tam metin içerisinde unutulmuş ise editörler tarafından bu bilgiler çıkarılır ve ardından hakemlere gönderilir.

Çalışmanın yayınlanabilirliği noktasında makale gönderim aşamasında dergi editör ve editör yardımcılarının görüşü ile makale red edilebilir.

Ön kontrol sürecinde yazım ve dilbilgisi kontrolünden geçen çalışmalar daha sonra editör tarafından hakem değerlendirmesine yönlendirilir.

Olgu sunumları değerlendirmeye alınması ve yayınlanma süreci bölüm editörünün kararı ile olur.

Makale yabancı dilde ise yazım kuralları denetlemesinden sonra hakem değerlendirmesinden önce dil editi için dergi dil editörlerine gönderilmektedir.

Değerlendirme için hakemlere verilen süre 30 gündür.

Hakem önerileri doğrultusunda yazarların dokümanları üzerinde değişiklik yapmasına izin verilir.

Hakem değerlendirmesi bitmeden sistem yazarlara dokümanları üzerinde değişiklik yapma hakkını vermemektedir.

Hakemler ancak değerlendirmeyi kabul ettikleri taktirde yazar tarafından gönderilen çalışma dosyasını görebilirler.

Hakem değerlendirmesine gitmiş bir makale için hakemlerden herhangi birisi major revizyon kararı vermiş ise editörler eleştiri/revizyonların derecesi ve uygulanabilirliği açısından durumu detaylıca inceler ve gerekirse bu basamakta ret kararı verebilirler.

İki hakemden de makale değerlendirmesi geldikten sonra yazara ikisi birlikte iletilir.

Hakem değerlendirmeleri körlük sistemine uygun biçimde yazar ile paylaşılır.

Minör ve majör hakem önerileri için yazarlara 4 hafta süre verilir.

Makalenin sorumlu yazarına teknik düzeltme ve yazım kuralları ile ilgili üç kere bilgi verildiği halde istenilen düzeltme yapılmazsa makalesi değerlendirme sürecinden çıkarılır ve bu konu yazara iletilir.

Yazardan gelen düzeltmeler ilgili editör tarafından kontrol edilir.

Hakemlerden birisi düzeltme verdiyse, düzeltilmiş makale aynı zamanda kabul veren hakeme de gönderilir.

Editör tüm bu süreçleri dikkate alarak yayınlanması veya reddedilmesi noktasında mutlak kararını yazara bildirir.

Hakem değerlendirmesine girmiş tüm makalelerde hakem görüşleri makale kabul edilse de reddedilse de çift kör sisteme uygun biçimde yazara iletilir.

Yazarlardan sistem sayfasında hakemlere yanıt verirken her bir hakem için ayrı renkte ve ilgili düzeltme metninde bu hakemleri belirterek makale revizyonunu yapmaları istenmektedir.

Etik Olmayan Bir Durumun Editörü Bilgilendirmesi

Perspectives in Palliative & Home Care (PPHC) Dergisi’nde editörler, hakemlerin ya da yazarların incelenmekte olan bir makale, erken görünüm ya da yayımlanmış bir makale ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da etik olmayan bir durum fark etmeleri durumunda, pphc.editorial@gmail.com adresine mesaj atarak beyan etmek zorundadırlar.

Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı sayılan bazı davranışlar:

  • İntihal:Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendisine aitmiş gibi göstermek,
  • Sahtecilik:Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya üzerinde oynanan verilerin kullanılması,
  • Bozulma:Araştırma kayıtlarının veya elde edilen verilerin üzerinde değişiklik yapılması, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyallerin kullanılmış gibi gösterilmesi, destek sağlayan kişi veya kuruluşların menfaatleri doğrultusunda araştırma sonuçlarının değiştirilmesi veya şekillendirilmesi,
  • Tekrar yayınlama:Mükerrer yayınları akademik görevlendirme ve yükseltmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
  • Salam Dilimleme:Bir çalışmanın sonuçlarını, çalışmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırmak, bu bölümleri birden fazla sayıda yayımlamak ve bu yayınları akademik görevlendirme ve yükseltmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
  • Haksız yazarlık:Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya aktif katkısı olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını uygun olmayan ve meşru bir sebep olmaksızın değiştirmek, daha sonraki yayınlarda aktif katılımı olanların isimlerini çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına sokmak,
  • Destek alınarak yapılan çalışmalar sonucunda yapılan yayınlarda, destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile katkılarının açıklanmaması,
  • Sunulmamış veya savunulması yapılmış ancak onaylanmamış tez veya çalışmaları yazar(lar)ın izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
  • İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarda hasta haklarına saygılı alışveriş yapmamak, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek, gerekli izinleri almamak,
  • Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amacı dışında kullanmak,
  • Akademik görevlendirme ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.